مواجهه تازه ایلان ماسک با اپل؛ اعلام خطر درباره شکایت ضدانحصار به‌خاطر تبعیض

«ایلان ماسک»، مدیر xAI، این بار با بی‌رحمی به سمت اپل حمله کرده و آن را به «نقض صریح قوانین ضدانحصار» متهم کرده است. او می‌گوید که اپل به‌طور سیستماتیک و به خاطر پیوند استراتژیکش با OpenAI، در حال محدود کردن دسترسی به اپلیکیشن‌هایش، یعنی شبکه اجتماعی ایکس و چت‌بات Grok، در اپ استور است و هشدار داده که ممکن است «اقدامات قانونی فوری» علیه این شرکت آغاز کند.

این تنش جدید زمانی آغاز شد که ایلان ماسک در شبکه اجتماعی ایکس از اپل پرسش کرد که چرا با وجود موفقیت‌های برجسته ایکس و Grok، از قرار دادن آنها در دسته‌بندی‌های حمایتی مانند «برنامه‌های ضروری» خودداری می‌کند. در این قسمت‌های ویژه، اپلیکیشن‌هایی مثل ChatGPT با یک ویجت بزرگ «همین حالا امتحان کنید» به کاربران پیشنهاد می‌شوند، اما هیچ نشانی از X یا Grok، حتی در بخش‌های مرتبط نظیر «اپلیکیشن‌های اجتماعی ضروری» وجود ندارد. ماسک این رفتار را نشانه‌ای از «بازی‌های سیاسی» و نابرابری آشکار اپل به نفع شریک تجاری‌اش، OpenAI، خواند.

تنش ایلان ماسک با اپل در خصوص اپ استور

ادعای ماسک در شرایطی مطرح شده که هر دو اپلیکیشن او از نظر آماری، عملکرد فوق‌العاده‌ای در اپ استور از خود نشان داده‌اند. Grok بلافاصله پس از رایگان‌شدن به رتبه پنجم تمام اپلیکیشن‌ها و رتبه دوم در دسته «بهره‌وری» (که درست پس از ChatGPT قرار دارد) صعود کرده است. همچنین شبکه اجتماعی ایکس در دسته «اخبار» به مقام اول دست یافته است.

با این حال، منتقدان به چند نکته اساسی اشاره دارند؛ رتبه‌بندی‌های اپ استور به‌طور کامل از طریق الگوریتم‌ها و براساس تعداد دانلودها تعیین می‌شوند و اپل در این فرایند دخالت نمی‌کند. در contraste، بخش‌های حمایتی مانند «برنامه‌های ضروری» تحت مدیریت تیم‌های انسانی قرار دارند و اپل هیچ گونه تعهدی مبنی بر تبلیغ یک اپلیکیشن خاص ندارد.

علاوه بر این، مشخص نیست که چرا شبکه اجتماعی ایکس در دسته «اخبار» قرار گرفته است. برخی دیدگاه‌ها حاکی از این است که این یک استراتژی برای دستیابی به رتبه اول در دسته‌ای با رقابت کمتر بوده، چرا که این پلتفرم در دسته اصلی «شبکه‌های اجتماعی» نمی‌تواند با غول‌هایی همچون تردز، واتس‌اپ و فیسبوک رقابت کند.

با وجود این، انتقاد اخیر ایلان ماسک چیزی فراتر از یک مناقشه ساده درباره جایگاه در اپ استور است و ریشه در رقابت‌های عمیق‌تر ایلان ماسک دارد. ماسک، که پیش‌تر یکی از هم‌بنیان‌گذاران OpenAI بود، حالا با شرکت xAI به رقبتی اصلی برای آن تبدیل شده و هم‌اکنون دعوایی حقوقی علیه OpenAI برای تغییر وضعیت به یک شرکت انتفاعی در حال پیگیری است. افزون بر این، این نخستین تقابل ماسک با اپل نیست و او پیش‌تر نیز به خاطر موضوعاتی شامل عدم استفاده اپل از خدمات اینترنت ماهواره‌ای‌اش، قطع تبلیغات در ایکس و کارمزد ۳۰ درصدی اپ استور، با این شرکت دچار تنش شده بود.

به نظر می‌رسد ماسک همکاری استراتژیک اپل با OpenAI برای ادغام ChatGPT در Apple Intelligence را به‌عنوان یک اتحاد علیه خود تلقی کرده و اکنون از ابزار فشار ضدانحصار برای مقابله با آن بهره‌برداری می‌کند.

با وجود این تهدیدها، کارشناسان بر این باورند که اپل هیچ تعهد قانونی برای تبلیغ برنامه‌های ماسک ندارد. تنش‌های مداوم پیرامون شبکه اجتماعی ایکس و به‌ویژه بحران اخیر چت‌بات Grok و تولید محتوای یهودستیزانه، دلایل کافی را برای تیم مدیریت اپ استور به وجود آورده تا از تبلیغ این پلتفرم‌ها بپرهیزند. ایلان ماسک به‌خاطر سابقه‌اش در تهدید به اقدام‌های قانونی بدون پیگیری، ممکن است این بار نیز با سرنوشت مشابهی روبرو شود و باید منتظر ماند و دید که آیا این تهدید جدید نیز به سرنوشت موارد قبلی دچار خواهد شد یا خیر.