استراق سمع مکالمات با استفاده از لرزش‌های نامرئی گوشی ممکن است
تحقیقات انجام‌شده نشان می‌دهند که امکان شنود مکالمات تلفنی از فاصله‌ای حدود چند متر، بدون نیاز به میکروفون و تنها با تحلیل لرزش‌های غیرقابل مشاهده گوشی، وجود دارد. این تکنیک که به عنوان «شنود بی‌سیم» (Wireless-Tapping) شناخته می‌شود، با ادغام فناوری‌های راداری پیشرفته و هوش مصنوعی، ممکن است تهدیدی جدی برای حریم شخصی کاربران مطرح کند.
تحقیقت جدید دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا بر یک اصل فیزیکی بنیادی استوار است: هر بار که صدایی از اسپیکر یک گوشی شنیده می‌شود، لرزش‌های بسیار جزئی در تمامی قسمت‌های بدنه دستگاه به‌وجود می‌آید. برای ثبت و رمزگشایی این لرزش‌های نامحسوس، محققان یک سامانه دو مرحله‌ای به نام WirelessTap را طراحی کرده‌اند.
در مرحله اول، آن‌ها با بهره‌گیری از حسگر رادار موج میلی‌متری (mmWave) موفق به ثبت این لرزش‌های نامحسوس از حداکثر فاصله ۳ متری شدند. در مرحله دوم، سیگنال‌های راداری که دارای نویز و کیفیت پایین بودند، به نسخه‌ای تنظیم‌شده از مدل تشخیص گفتار Whisper توسعه‌یافته توسط شرکت OpenAI ارسال گردیدند. این هوش مصنوعی با به‌کارگیری تکنیک‌های نوین، قادر به تبدیل این سیگنال‌های لرزشی به متنی قابل فهم است.
شنود مکالمات تلفنی از طریق لرزش گوشی
این نوآوری، پیشرفتی چشمگیر نسبت به پروژه‌ای مشابه از سوی همین تیم در سال ۲۰۲۲ محسوب می‌شود که تنها می‌توانست تعدادی کلمه از پیش تعیین‌شده را شناسایی کند. اما سیستم جدید این امکان را فراهم کرده تا برای نخستین بار جملات کامل را از یک مکالمه با دامنه واژگان ۱۰ هزار کلمه‌ای رونویسی کند.
دقت این سیستم به فاصله از منبع صدا بستگی دارد؛ در فاصله ۵۰ سانتی‌متری، دقت او به حدود ۶۰ درصد می‌رسد و در فاصله ۳ متری، این دقت به ۲ درصد تقلیل می‌یابد. محققان این میزان دقت را با لب‌خوانی مقایسه کرده‌اند که دقتی حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد دارد. آن‌ها بیان می‌کنند که مشابه یک لب‌خوان که با استفاده از نشانه‌های محیطی، توانایی درک یک مکالمه را دارد، این سامانه نیز می‌تواند با وجود برخی از خطاها، کلمات کلیدی و بخش‌هایی از مکالمه را استخراج کند که از منظر امنیتی بسیار حائز اهمیت است.
تیم تحقیقاتی بر این نکته تأکید می‌کند که هدفشان از انجام این پژوهش، طراحی یک ابزار جاسوسی نیست، بلکه پیش‌بینی تهدیدات آینده و ارتقای آگاهی عمومی است. نویسنده اصلی این مقاله می‌افزاید: «هدف ما بررسی این نکته بود که آیا این فناوری‌ها می‌توانند به‌طور بالقوه توسط افراد بدخواه برای شنود مکالمات تلفنی از دور مورد استفاده قرار گیرند یا خیر. یافته‌های ما نشان می‌دهد که این عمل در شرایط خاصی از نظر فنی ممکن است و امیدواریم این موضوع موجب افزایش آگاهی عمومی شود تا افراد در حین انجام تماس‌های حساس، مراقب‌تر باشند.»
نتایج این تحقیق در کنفرانس WiSec 2025 ارائه شده است.
