گیمولوژی | رسانه تحلیلی بازی سازی | قابلیت‌های آنلاین در بازیهای تک نفره
مقدمه
امروزه رشد بازیهای آنلاین غیر قابل انکار است. فروش خوب آنها نسبت به بازیهای تک نفره (Single Player) باعث شده بسیاری از سازندگان به سمت این‌گونه بازی‌ها بروند. بسیاری از بازیکنان ترجیح می‌دهند که با انسان رقابت کنند تا با هوش مصنوعی (PvP). بسیاری دیگر هم ترجیح می‌دهند برای روبرو شدن با چالش‌ها با چند نفر هم‌گروه شوند (PvE).
البته مشکلات زیادی هم در این‌گونه بازی‌ها وجود دارند، مانند: هم‌گروه شدن با کسانی به خوبی بازی نمی‌کنند، روبرو شدن با بازیکنانی که مهارت بسیار بیشتری نسبت به شما دارند یا این که بنا به دلایلی نتوان آنلاین شد. این مشکلات و گاها سلایق بازیکنانی که هنوز به بازیهای تک نفره علاقه دارند، باعث می‌شود تا هنوز بازیهای تک نفره محبوبیت خود را حفظ کرده و از گردونه خارج نشوند.
با این حال بازیهای تک نفره هم با آوردن قابلیت‌های آنلاین گوناگون، باعث به وجود آوردن چالش‌های جدید و جذابیت‌های بیشتر این‌گونه بازی‌ها می‌شوند. در این مقاله این قابلیت‌ها برای بازیهای تک نفره بررسی می‌شوند.
چرا قابلیت‌های آنلاین؟
همان‌طور که گفته شد بازار به سمت بازیهای آنلاین گرایش پیدا کرده است. دلایل عمده آن عبارت هستند از:
– به وجود آمدن چالش‌های جدید و افزایش طول عمر بازی به خاطر رقابت بازیکنان با همدیگر
هوش مصنوعی تا اندازه‌ای می‌تواند برای یک بازیکن حرفه‌ای جذاب باشد. ولی رقابت با یک انسان دیگر، حال یا به تنهایی یا به کمک گروهی از بازیکنان دیگر می‌تواند در جذب بازیکن موفق‌تر عمل کند. تا موقعی که بازیکنان با هم و علیه هم رقابت کنند بازی برایشان خسته‌کننده نشده و به عبارت دیگر تمام نمی‌شود و بستگی به عواملی چون داستان یا چالش‌های جدیدتر کمتر می‌شود (ولی از بین نمی‌رود).
– به وجود آوردن یک راه برای کسب درآمد (Monetization) با فروش تسلیحات، نقشه‌ها و کالاهای جدیدتر
این شاید بزرگترین دلیل باشد چون دلیل گرایش بسیاری از سازندگان به سمت بازیهای رایگان (Free to Play) همین دلیل است. هر بازی می‌تواند نقشه‌ها، کرکتر یا شاید هم یک ظاهر جدید برای کرکتر یا سلاح بفروشد و بازیکنان در صورت علاقه به بازی، برای بهتر شدن در آن (تکرار می‌کنم در صورت علاقه به بازی!) به سمت خرید این کالاها می‌روند.
– تبلیغ آسان‌تر با شایع شدن بازی (Viral)
برای جذب بازیکن به یک بازی باید بازی را به خوبی به آنها معرفی کرد. بسیاری از بازی‌ها بودجه بسیار هنگفتی فقط صرف تبلیغات بازیهای خود می‌کنند ولی بهترین نوع تبلیغ، آن است که خود بازیکنان آن را به بقیه پیشنهاد دهند. اثر این نوع تبلیغ بهتر از بقیه است. برای مثال یکی از دلایل موفقیت بازی Candy Crush Saga استفاده از راهکار شیوع بازی بود. هر بازیکن در صورت برخورد با بن‌بست در بازی می‌تواند با درخواست از دوستان خود جان برای ادامه بازی دریافت کند. برای این کار بازیکنان دوستان خود را به بازی دعوت می‌کنند تا بتوانند از آنها جان بگیرند.
قابلیت‌های آنلاین در بازیهای تک نفره
حال این سئوال پیش می‌آید که آیا بازیهای تک نفره از این مزایا بی‌بهره هستند؟ در جواب باید گفت که خیر. راه‌های زیادی وجود دارد که بتوان از این مزایا استفاده کرد. این راه‌ها عبارت هستند از:
لیدربورد: یکی از مرسوم‌ترین راه‌ها برای ایجاد حس رقابت بین بازیکنان که از قدیم وجود داشته، ایجاد یک لیدبورد برای بازی است. لیدبورد جدولی است که در یک یا چند بخش امتیازات بازیکنان را نشان داده و آنها را رتبه‌بندی می‌کند. این جداول ممکن است فقط جنبه اطلاعاتی فقط داشته باشد مانند جدول امتیازات در بازیهای آرکیدی یا برای نفرات برتر جایزه‌هایی تعیین کند مانند جدول لیگ در بازی Clash of Clans. در بازیهای تک نفره مانند Doodle Jump که بازیکن فقط خودش بازی می‌کند، یک لیدربورد می‌تواند کمک کند تا بالاترین امتیازی که تا به حال ثبت شده را نشان دهد و بازیکن را تشویق کند تا بازی را برای گذاشتن یک رکورد جدید ادامه دهد. حال اگر این جدول امتیازات دیگران را هم نشان دهد باعث ایجاد نوعی رقابت بین بازیکنان آن بازی می‌شود بدون آن‌که نیازی به نوعی فضا برای رقابت مستقیم باشد.
فروشگاه: بسیاری از بازی‌ها با آنلاین بازی کردن بازیکن به وی مزایایی می‌دهند. یکی از مزایا خرید از فروشگاهی آنلاین است. بسته به نوع بازی ممکن است فروشگاه وسایل Cosmetic مانند لباس یا ظاهری جدید در قالب یک DLC بفروشد یا قدرت و تجهیزات اضافی برای رد کردن بازی، به صورت مستقیم با پول واقعی یا ارز درون بازی بفروشد. مثلا در بازی Metal Gear 5، بازیکن می‌تواند منابعی را که در بازی به صورت طبیعی شاید ساعت‌ها طول بکشد تا به دست آورد با خرید ارز درون بازی به دست آورد. خود ارز را می‌توان مستقیما با پول واقعی خرید. یا در بازی رایگان Tap Titan خود بازی با فروش جم به بازیکن قابلیت‌هایی را می‌دهد تا بتواند راحت‌تر در بازی پیشرفت کند. اصولا در بازیهای رایگان فروشگاه بخشی مهم برای کسب درآمد برای بازی است. البته فروشگاه لزوما محلی برای خرید بازیکن از بازی نیست. در بازی Hay Day بازیکنان خود نیز می‌توانند به معامله با همدیگر بپردازند که نوعی تشویق به Co-Op هست.
اشتراک‌گذاری: یکی دیگر از راه‌هایی که به شایع شدن بازی می‌تواند کمک کند به اشتراک‌گذاری است. بازی جایی است که بازیکن دارد برای آن وقت می‌گذارد و هر چقدر میزان این تعامل با بازی جدی‌تر باشد در این صورت موفقیت یا شکست در آن تاثیرگذارتر است. امروز که رسانه‌های اجتماعی نقش مهمی در زندگی انسان‌ها ایفا می‌کنند و انسان‌ها هر لحظه مهم زندگی خود را در شبکه‌های اجتماعی به نمایش می‌گذارند، لحظات تاثیرگذار در بازی‌ها هم جزو این لحظات هستند. امروزه خیلی از بازی‌ها راه‌هایی دارند که در صورت کسب یک اتفاق مهم آن لحظه را ثبت می‌کنند تا بازیکن بتواند آن را به اشتراک بگذارد. در PSN و Xbox Live بازیکن هر لحظه‌ای که یک Trophy و Achievement کسب می‌کندT آن لحظه عکسش در فضای مجازی مخصوص (Cloud Save) بازیکن ثبت شده و در صورتی که اجازه آن از طرف بازیکن داده شده باشد سریعا در بین دوستانش پخش می‌شود. این کار باعث می‌شود تا بقیه ببینند دوستانشان چه بازی می‌کنند و یا حتی ممکن است باعث ایجاد نوعی رقابت برای کسب زودتر همه Trophy و Achievement ها بشود.
دوست‌یابی: یکی دیگر از شگردهایی که مخصوصا در بازیهای رایگان بازارهای کشورهای شرقی مانند چین و ژاپن وجود دارد، دوست یابی است. این شیوه نوعی Co-Op است و به این صورت است که بازیکن برای ادامه بازی حتما باید از یکی از شخصیت‌های بازیکن دیگر استفاده کند. خود بازی کاملا حالت تک نفره دارد. کنترل آن شخصیت البته در دستان خود بازیکن است ولی وی دسترسی برای تغییر قدرت‌ها یا تجهیزات آن شخصیت ندارد. بازیکن شخصیت مقابل آنلاین نیست و حتی شاید اطلاع هم نداشته باشد ولی در عوض مزایایی مانند امتیاز دوستی یا تجربه کسب می‌کند. این شیوه تقریبا مانند بازی Candy Crush عمل می‌کند.
سخن آخر
موارد گفته شده فقط بخشی از راه‌ها برای آوردن قابلیت‌های آنلاین در بازیهای تک نفره بود. البته راه‌هایی که به صورت عمده استفاده می‌شود و تاثیرات به سزایی در بازی دارند. به غیر از آنها مواردی هستند که به صورت خاص برای یک نوع بازی استفاده می‌شوند، مانند آمار میزان تصمیم‌گیری‌ها در بازیهای داستانی Tell Tale.
البته تمامی این راه‌ها بسته به خود بازی دارند و در صورتی که بازی توانایی استفاده از این قابلیت‌ها را نداشته باشد یا قابلیت درست استفاده نشود، گذاشتن آنها باعث زده شدن کاربر از بازی می‌شود.
