جنگ چگونه می تواند بر ارزش بیت کوین تأثیر بگذارد؟

تنش‌های ژئوپولیتیکی همواره به عنوان یکی از عوامل اصلی نوسانات در بازارهای مالی شناخته می‌شوند و باید گفت که بازار ارزهای دیجیتال نیز از این حقیقت مستثنی نیست. بیت کوین، به عنوان رهبر این عرصه، واکنش‌های خاصی به بحران‌های امنیتی و درگیری‌های نظامی ارائه می‌دهد. در حالی که بسیاری آن را به عنوان یک دارایی ایمن ارزیابی می‌کنند، مدارک تاریخی و اطلاعات بازاری گویای این هستند که روابط میان بیت کوین و جنگ به مراتب پیچیده‌تر از آن چیزی است که به نظر می‌رسد.

آیا جنگ موجب افزایش تقاضا برای بیت‌کوین می‌شود؟

زمانی که ناپایداری سیاسی و نظامی در مناطق حساس شدت می‌گیرد، شماری از سرمایه‌گذاران به دنبال دارایی‌هایی هستند که تحت کنترل دولت‌ها نباشند. با توجه به اینکه بیت کوین به عنوان یک دارایی غیرمتمرکز و مستقل از سیستم‌های بانکی سنتی قلمداد می‌شود، به یکی از گزینه‌های جذاب تبدیل می‌گردد. به عنوان مثال، در واکنش به حمله روسیه به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲، جستجو برای خرید بیت کوین در شرق اروپا بیش از ۳۰۰٪ افزایش پیدا کرد. علت این امر کاملاً روشن است: ساکنان مناطق جنگ‌زده به منظور حفظ دارایی‌های خود و جابجایی سرمایه، به سمت رمزارزهایی چون بیت کوین روی آورده‌اند.

طبق گزارش “Chainalysis”، تنها در یک هفته پس از آغاز جنگ اوکراین، حدود ۵۷ میلیون دلار رمزارز به کیف پول‌های مرتبط با کمک به مردم اوکراین انتقال یافت. این موضوع نشان‌دهنده قابلیت جابجایی سرمایه به وسیله بلاک چین و رمزارزها در زمان‌های بحران است.

نحوه واکنش قیمت بیت کوین به بحران‌های نظامی

نوسانات قیمتی بیت کوین اغلب در زمان بروز بحران‌های ژئوپولیتیکی بیش از پیش به وضوح نمایان می‌شود. اما این نوسان همواره به سمت افزایش قیمت پیش نمی‌رود. به طور متداول، سرمایه‌گذارانی که با عدم اطمینان مواجه می‌شوند، اقدام به فروش دارایی‌های پرریسک مانند بیت کوین کرده و به سمت دارایی‌های باثبات‌تر مانند طلا یا دلار گرایش پیدا می‌کنند.

به عنوان مثال، در دقایق ابتدایی تهاجم روسیه به اوکراین، قیمت بیت کوین از ۳۷٬۰۰۰ دلار به حدود ۳۴٬۰۰۰ دلار کاهش یافت. اما در روزهای بعد و با افزایش تقاضا در منطقه، این قیمت مجدداً رشد کرده و از ۴۰٬۰۰۰ دلار فراتر رفت.

نوسانات قیمت بیت کوین در زمان جنگ اوکراین

در زمان جنگ اوکراین، بیت کوین نوسانات پی در پی را تجربه کرد. در جدول زیر، این نوسانات به طور جامع بررسی شده است.

این جدول به خوبی نشان می‌دهد که بیت کوین ممکن است در اوایل جنگ دچار کاهش ارزش گردد، اما به موجب ویژگی‌های جایگزینی خود برای پول سنتی، امکان ریکاوری سریع ارزش را خواهد داشت.

تأثیر قطع ارتباط بانکی بر توسعه شبکه بیت کوین

زمانی که کشورها با تحریم مواجه می‌شوند یا دسترسی مردم به سیستم بانکی مختل می‌گردد، بیت کوین می‌تواند به عنوان یک پل ارتباطی میان اقتصاد داخلی و بازارهای جهانی عمل کند. به محض آغاز تحریم‌های مالی علیه روسیه، صرافی‌های ارزهای دیجیتال گزارش کردند که ثبت‌نام کاربران روسی بین ۲۵ تا ۴۰ درصد افزایش یافته است. همچنین تراکنش‌های بیت کوینی در صرافی‌های همسایه مانند قزاقستان و ارمنستان به طور قابل‌توجهی افزایش یافت.

بر اساس گزارشی از Bloomberg، حجم تراکنش‌های بیت کوین در روسیه تنها یک هفته پس از تحریم سوئیفت، به بیش از ۱.۵ میلیارد دلار رسید؛ رقمی که پیش از بحران کمتر از ۵۰۰ میلیون دلار در هفته بود.

بیت کوین؛ دارایی مطمئن یا پرریسک در زمان جنگ؟

بیت کوین می‌تواند در نگاه اول به عنوان یک پناهگاه مطمئن برای سرمایه‌گذاران در نظر گرفته شود. ماهیت غیرمتمرکز آن و عدم وابستگی به بانک‌های مرکزی به این امر کمک کرده است. با این حال، به دلیل نوسانات شدید و فقدان پشتوانه فیزیکی، نهادهای مالی سنتی آن را به عنوان یک دارایی پرریسک تلقی می‌کنند.

مایکل سیلور، مدیرعامل MicroStrategy، در مصاحبه‌ای یادآور شده بود که:

«در مواقع بحرانی نظیر جنگ، بیت کوین این توانایی را دارد که به عنوان طلای دیجیتال ایفای نقش کند؛ اما این نقش تنها زمانی معنا دارد که زیرساخت‌های دیجیتال همچنان کارآمد باشند.»

به عبارتی، درگیری‌های نظامی که منجر به قطع اینترنت، سانسور یا محدودیت دسترسی به شبکه می‌شوند، می‌تواند از کارایی بیت کوین جلوگیری کند. این نکته به ویژه در کشورهایی با زیرساخت‌های زیرین ضعیف می‌تواند ریسک استفاده از رمزارز را افزایش دهد.

نتیجه‌گیری

جنگ‌ها با توجه به ویژگی‌ها، محل وقوع، شدت تحریم‌ها و واکنش‌های بازار، تأثیرات متعددی بر قیمت بیت کوین دارند. اگرچه بیت کوین در بسیاری از مواقع به‌عنوان یک راه حل برای حفظ دارایی‌ها در شرایط بحرانی مطرح می‌شود، اما نوسانات شدید قیمت، محدودیت‌های زیرساختی و وابستگی به فناوری می‌تواند به کاربری آن دامن زند. با این حال، آمار و شواهد حاکی از آن است که بیت کوین در زمان‌های درگیری، هم به عنوان ابزاری برای انتقال امن سرمایه و هم به عنوان یک دارایی جانشین، نقش مؤثری ایفا می‌کند.