پردازنده‌های دسکتاپ نسل چهاردهم اینتل از Thunderbolt 5 پشتیبانی نمی‌کنند

هفته گذشته شرکت اینتل با معرفی پردازنده‌های دسکتاپ نسل 14 Core Raptor Lake Refresh، رده‌بندی محصولات پردازنده‌های دسکتاپ خود را به‌روز کرد. در طول گزارشی که سایت techpowerup از این پردازنده، منتشر کرد به‌طور اشتباه ذکر شده بود که این پردازنده از استاندارد اتصالی Thunderbolt 5 آینده پشتیبانی می‌کند. شرکت اینتل با این سایت تماس گرفت تا اصلاحیه‌ای در این رابطه درخواست کند که جزئیات جالبی را فاش کرد. به‌نظر می‌رسد پردازنده‌های دسکتاپ نسل چهاردهم اینتل از Thunderbolt 5 پشتیبانی نمی‌کنند.

با اینکه شرکت اینتل طراحی کنترلر TB5 خود با نام رمز «Barlow Ridge» را دارد. با این حال، این کنترلرها قبل از فصل اول سال 2024 عرضه نخواهند شد و کنترلر «Maple Ridge» که در حال حاضر عرضه می‌شود، تنها از Thunderbolt 4 پشتیبانی می‌کند. اما حتی پس از اینکه Barlow Ridge در دسترس قرار بگیرد، آنها با سوکت پردازنده‌های دسکتاپ «Raptor Lake Refresh» سازگار نخواهند بود.

شرکت اینتل در ماه سپتامبر سال جاری استاندارد Thunderbolt 5 را معرفی کرد و در همان زمان، اطلاعات فنی پردازنده‌های موبایلی Core Meteor Lake آینده خود را ارائه کرد. استاندارد جدید باعث دو برابر شدن پهنای باند به 80 گیگابایت بر ثانیه (برای هر جهت) می‌شود، اما به ویژگی جدید و خارق‌العاده‌ای به نام Bandwidth Boost نیاز دارد. با فعال کردن این ویژگی، کاربران می‌توانند 120 گیگابایت بر ثانیه پهنای باند در جهت خاص و 40 گیگابایت در ثانیه در جهت مخالف آن دریافت می‌کنند.

افزایش پهنای باند در مواردی کاربرد دارد که نیاز به انتقال داده‌های بزرگ از یک دستگاه ذخیره‌سازی خارجی به دستگاه محلی و بالعکس داریم. برای مثال، وقتی از یک دستگاه ذخیره‌سازی خارجی مبتنی بر Thunderbolt 5 استفاده می‌کنیم، پهنای باند دریافت (Rx یا ورودی) به 120 گیگابایت بر ثانیه افزایش می‌یابد، در حالی که پهنای باند انتقال (Tx یا خروجی) به 40 گیگابایت بر ثانیه کاهش می‌یابد.

در زمان ارسال یک مجموعه داده بزرگ به دستگاه ذخیره‌سازی خارجی Thunderbolt 5، نقش پهنای باندها عوض می‌شود و پهنای باند ارسال (Tx) به ازای پهنای باند دریافت (Rx) افزایش می‌یابد. برای درک اینکه چگونه شرکت اینتل به پهنای باند پیش‌فرض هر جهت در Thunderbolt 5 می‌رسد، باید بدانیم که Thunderbolt یک باس پیچیده است که علاوه بر PCIe، از تعدادی پیوند دیگر مانند DisplayPort نیز استفاده می‌کند. این باعث می‌شود تا به پهنای باند تبلیغ شده خود برسد.

بنابراین، پهنای باند 80 گیگابایت بر ثانیه در واقع فقط 64 گیگابایت بر ثانیه از پهنای باند PCIe اصلی است و پهنای باند 120 گیگابایت بر ثانیه در واقع فقط 96 گیگابایت بر ثانیه است. همچنین، Thunderbolt 4 فعلی که با 40 گیگابیت بر ثانیه در هر جهت افتخار می‌کند، در واقع فقط 32 گیگابایت بر ثانیه در هر جهت از پهنای باند PCIe استفاده می‌کند.

تاندربولت و USB4 دو استاندارد ارتباطی سریال هستند که بر پایه PCIe (پروتکل ارتباطی سریال بین دستگاه‌های الکترونیکی) عمل می‌کنند. هر لاین PCIe شامل سیم‌کشی فیزیکی برای دریافت (Rx) و ارسال (Tx) اطلاعات است. به طوری که با استفاده از Thunderbolt 5 Bandwidth Boost، می‌توان با سرعت 120 گیگابیت بر ثانیه از طریق اتصال PCI Express 4.0 x4 بین کنترل‌کننده “Barlow Ridge” و مجموعه روت PCIe پردازنده، اطلاعات را منتقل کرد. برای این منظور، مجموعه روت باید قادر به تغییر وظیفه هر دو زیر-لاین از دو لاین PCIe از نظر دریافت خالص (Tx) یا صرفا ارسال (Rx) باشد. این قابلیت ممکن است نیازمند آگاهی در انتهای مجموعه روت PCIe باشد که بخشی از uncore پردازنده است.

شرکت اینتل جزئیات عملکرد Bandwidth Boost را در لایه پیوند Thunderbolt 5 توضیح داده است. به طور معمول، Thunderbolt 5 شامل دو پیوند 40 گیگابایت در هر جهت است که در مجموع اطلاعات با پهنای باند 80 گیگابایت در هر جهت را منتقل می‌کنند. با فعال شدن Bandwidth Boost، سه پیوند از چهار پیوند به سمت یک جهت بارگذاری می‌شوند تا به سرعت 120 گیگابایت برسند، در حالی که پیوند آخر به جهت مخالف است. اینکه کدام جهت افزایش پهنای باند را دریافت می‌کند، کاملاً به برنامه کاربردی بستگی دارد، همانطور که در مثال‌های بالا توضیح داده شده است. شما یک انتقال پرسرعت 120 گیگابایت در ثانیه با دریافت 40 گیگابایت در ثانیه دریافت می‌کنید، یا یک گیرنده پرسرعت 120 گیگابایت در ثانیه با یک انتقال 40 گیگابایت در ثانیه.

به منظور انتقال 120 گیگابایت اطلاعات توسط Thunderbolt 5 به دستگاهی دیگر، نیاز به یک اتصال PCIe Gen 4 x8 بین روت PCIe و کنترل‌کننده میزبان Barlow Ridge وجود دارد. این اتصال باید پهنای باند 160 گیگابایت در هر جهت را فراهم کند. اما این اتصال غیرممکن است، زیرا کنترل کننده‌های Thunderbolt جدیدتر از شرکت اینتل از اتصال PCIe x4 به پلتفرم استفاده می‌کنند.

شرکت اینتل اعلام کرده است که در فصل اول سال 2024، همزمان با عرضه Barlow Ridge، پردازنده‌های سازگاری را نیز عرضه خواهد کرد. با این حال، جزئیات در مورد این پردازنده‌ها اعلام نشده است. به نظر می‌رسد که این شرکت در حال به‌روزرسانی پشته پردازنده‌های قابل حمل خود است و این پردازنده‌ها، از Thunderbolt 5 به شکلی که شرکت اینتل می‌خواهد (شامل ویژگی Bandwidth Boost) پشتیبانی خواهند کرد.

بیانیه شرکت اینتل در رابطه با پشتیبانی نسل چهاردهم از Thunderbolt 5

در حال حاضر، این شرکت تولید کننده تحلیل فنی عمیقی از پردازنده موبایل Core Meteor Lake آینده خود را ارائه داده است، اما تاریخ عرضه این محصول مشخص نشده است. نمایشگاه CES بین‌المللی سال 2024 (ژانویه) می‌تواند فرصت مناسبی برای شرکت اینتل باشد تا پردازنده‌های جدید خود را عرضه کند. شرکت اینتل این بیانیه را به عنوان یادداشت سردبیر در تاریخ 19 اکتبر در مقاله اتاق خبر خود منتشر کرد و پردازنده‌های دسکتاپ Core نسل چهاردهم را معرفی کرد:

در حالی که برخی از پردازنده‌های خانواده نسل 14 اینتل از تاندربولت 5 پشتیبانی می‌کنند، پردازنده‌های دسکتاپ Core 14th نسل اینتل، به طور خاص،با آن سازگاری ندارند. کنند. در اعلامیه عرضه نسل چهاردهم اینتل به اشتباه آمده است: پردازنده‌های دسکتاپ نسل چهاردهم اینتل شامل پشتیبانی از اتصال سیمی تاندربولت 5 آینده می‌شوند و تا 80 گیگابایت در ثانیه از پهنای باند دو جهته پشتیبانی می‌کنند. شرکت اینتل در آینده جزئیات بیشتری را در مورد پردازنده‌های نسل چهاردهم اینتل که از تاندربولت 5 پشتیبانی می‌کنند به اشتراک خواهد گذاشت.

این بیانیه از شرکت اینتل اعلام می‌کند که برخی از پردازنده‌های نسل 14 اینتل قابلیت پشتیبانی از Thunderbolt 5 را دارند. اما پردازنده‌های دسکتاپ نسل 14 Core این قابلیت را ندارند. پردازنده موبایلی Meteor Lake شرکت اینتل با نام تجاری نسل 14 Core عرضه نمی‌شود، اما قرار است با نام تجاری جدیدی عرضه شود. این ممکن است به این معنی باشد که پردازنده‌های بدون سوکت نسل 14 Core، به ویژه “Raptor Lake Refresh” موبایلی (-H و -HX)، این قابلیت را دارند.

با نزدیک شدن به عرضه “Meteor Lake”، اینتل ممکن است “Raptor Lake Refresh” را به بخش‌های -H و -HX همانطور که در نسل 10 به “Comet Lake” پرداخته شد، منتقل کند، همانطور که “Ice Lake” بخش‌های -U و -P را پوشش داد. به احتمال زیاد این پردازنده‌های «Raptor Lake Refresh-H/HX» آنهایی هستند که از Thunderbolt 5 از نسل چهاردهم با استفاده از کنترل کننده‌های «Barlow Ridge» پشتیبانی می‌کنند، علاوه بر پردازنده‌های “Meteor Lake” آینده که “Thunderbolt 5” را به عنوان یک بخش از تایل SoC خود دارند. کاربران در پلتفرم دسکتاپ سوکت‌دار نسل 14 Core می‌توانند از Thunderbolt 4 با استفاده از مادربردها یا کارت‌های افزودنی که از کنترل‌کننده “Maple Ridge” شرکت اینتل که از سال 2020 در بازار موجود است، استفاده کنند که پهنای باند 40 گیگابایت بر ثانیه در هر جهت را فراهم می‌کند.

Thunderbolt 5 و AI Boost دو ویژگی است که فقط در پلتفرم‌های دسکتاپ سوکت‌دار با پردازنده‌های نسل بعدی اینتل قابل استفاده خواهند بود. ما می‌دانیم که “Meteor Lake” تأیید شده است که برای پلتفرم‌های دسکتاپ سوکت‌دار عرضه نخواهد شد، که ما را با “Arrow Lake-S” که در نیمه دوم سال 2024 عرضه خواهد شد، باقی می‌گذارد.