نگاهی به قابلیت‌ها و امکانات مادربرد B760M H گیگابایت

گیگابایت یکی از نام‌های آشنا در صنعت سخت افزار است، که همواره در تولید انواع مادربردها فعال بوده و تجربه‌ای طولانی در این زمینه دارد. با این حال برای انتخاب یک مادربرد مناسب علاوه بر کیفیت و اعتبار باید به نکاتی همچون قابلیت‌ها و ویژگی‌های خاص هر مادربرد نیز توجه کرد، چراکه معمولا شرکت‌های تولید کننده چند کلاس مادربرد را بر اساس تراشه‌های سازگار با پردازنده‌های مختلف تولید می‌کنند. در اینجا نیز قصد داریم به بیان و شرح ویژگی‌های مادربرد B760M H (rev. 1.0) گیگابایت بپردازیم، تا شما را در انتخاب مادربرد مناسب با نیازتان همراهی کنیم.

مادربرد B760 یا Z790؛ کدام یک برای من گزینه مناسبی است؟

اجازه بدهید قبل از پرداختن به جزییات نگاهی جامع و کلی به ویژگی‌ها و قابلیت‌های اصلی مادربرد B760M H گیگابایت داشته باشیم، موردهایی که هر کدام می‌تواند در انتخاب شما تاثیرگذار باشد:

ویژگی‌های کلیدی مادربرد B760M H (rev. 1.0) گیگابایت:

• سوکت LGA1700 با امکان پشتیبانی از پردازنده‌های نسل 12، 13 و 14 به همراه پردازنده‌های Pentium Gold و Celeron
• پشتیبانی از حافظه DDR5 به صورت دوکاناله با ماژول‌ حافظه DIMMs XMP
• پشتیبانی از حافظه‌های ذخیره سازی نسل جدید به صورت 2 کانکتور PCIe 4.0 و 4 کانکتور M.2
• EZ-Latch با 16 اسلات PCIe 4.0 با طراحی ویژه جداکردن سریع
• شبکه های سریع: GbE LAN
• درگاه‌های متنوع HDMI و D-Sub
• مجهز به Smart Fan 6 با چندین سنسور دما، هدرهای فن هیبریدی همراه با ویژگی FAN STOP

مادربرد B760M H با تراشه اینتل B760 و سوکت LGA1700 

اولین نکته‌ای که در انتخاب یک مادربرد باید به آن توجه داشت تراشه مرکزی و سوکت استفاده شده در آن مادربرد است، زیرا این دو ویژگی نقشی کلیدی در انتخاب سخت افزارهای بعدی شما دارند و می‌توانند تعیین کننده پلتفرم و مدل پردازنده مرکزی و نوع حافظه قابل پشتیبانی شما باشند. در این مورد ما تراشه اینتل B760 را داریم که یعنی با یک پلتفرم برای CPUهای تیم آبی طرف هستیم. در کنار آن نیز سوکت LGA1700 را می‌بینیم که می‌تواند دست شما را برای انتخاب پردازنده مرکزی مختلفی از مدل‌های مقرون به صرفه همچون Pentium Gold و Celeron تا مدل‌های جدیدتر و قدرتمندتری از نسل‌های نسل 12، 13 و 14 باز بگذارد. البته برای اطلاع از مدل دقیق پردازنده قابل پشتیبانی باید از لیست پشتیبانی CPU آن دیدن کنید.

شاید در نگاه اول ابعاد یک مادربرد به اندازه سایر مشخصاتِ آن چندان مهم به نظر نرسد، اما این کاملا اشتباه است، زیرا انتخاب سایز نامناسب می‌تواند در هنگام اسمبل کردن سیستم شما را با یک سری مشکلات مواجه کند. از سوی دیگر ابعاد مادربردها در مواردی چون تعداد اسلات‌ها نقش مستقیمی دارند. پس دقت داشته باشید که مادربرد B760M H دارای فرم فاکتور Micro ATX است که ابعاد آن را 23.0cm x 21.5cm محدود می‌کند. پس اگر این مادربرد را انتخاب کردید برای خرید کیس مناسب به این ابعاد توجه داشته باشید.

امکان پشتیبانی از انواع ماژول‌های حافظه DDR5

این روزها دیگر مانند گذشته مشکلی در تامین ماژول‌های حافظه DDR5 وجود ندارد و علاوه بر اینکه شاهد کاهش قیمت نهایی آنها نسبت به زمان عرضه بوده‌ایم، شاهد افزایش راندمان و کارایی آنها نیز هستیم، که این دو موضوع حافظه‌های DDR5 را به گزینه‌های مناسب و منطقی برای خرید تبدیل کرده است. مادربرد B760M H نیز می‌تواند از این نسل حافظه‌های رم در قالب ماژول‌های متنوعی از 4000 تا 8000 MT/s با قابلیت اورکلاک پشتیبانی کند، که می‌تواند نیاز هر نوع کاربری را به راحتی برطرف کند. بنابراین با انتخاب این مادربرد دست شما برای داشتن مناسب‌ترین حافظه رم کاملا باز است، البته باید توجه داشته باشید که تنها دو درگاه برای حافظه رم در اختیار دارید، که حداکثر حافظه را به 96 گیگابایت محدود می‌کند.

به صورت کلی مادربرد B760M H می‌تواند از ماژول‌های زیر پشتیبانی کند، البته مدل CPU و پیکربندی حافظه ممکن است بر نوع حافظه پشتیبانی شده، سرعت و تعداد ماژول‌های DRAM تأثیر بگذارد، که برای اطلاع دقیق باید به فهرست پشتیبانی حافظه مراجعه کرد:

• DDR5 8000(O.C.) /7800(O.C.) /7600(O.C.) /7400(O.C.) /7200(O.C.) /7000(O.C.) /6800(O.C.) /6600(O.C.) / 6400(O.C.) / 6200(O.C.) / 6000(O.C.) / 5800(O.C.) / 5600(O.C.) / 5400(O.C.) / 5200(O.C.) / 4800 / 4000 MT/s

ضمن اینکه در این مادربرد امکان پشتیبانی از پشتیبانی از ماژول‌های حافظه ECC Un-buffered DIMM 1Rx8/2Rx8 نیز وجود دارد ولی این ماژول‌ها تنها در حالت غیر ECC کار می‌کنند. در کنار آن نیز پشتیبانی از ماژول‌های حافظه Extreme Memory Profile (XMP) نیز وجود دارد.

وجود گرافیک داخلی از دیگر ویژگی‌های مثبت مادربرد B760M H

مادربرد B760M H بر روی خود از یک گرافیک داخلی یا Onboard بهره می‌برد، که درواقع از تراشه Intel HD Graphics تشکیل شده است. این گرافیک داخلی یک خروجی D-Sub با حداکثر وضوح 1920×1200@60 Hz یا یک پورت خروجی HDMI با نهایت رزولوشن 4096×2160@60 Hz را ارائه می‌دهد. البته باید دقت داشته باشید که مدل CPU مورد استفاده، ثاثیر مستقیمی بر کارایی این تراشه دارد و برای بهره بردن از حداکثز توان آن باید از پردازنده‌های نسل جدید استفاده کرد.

اما در بخش خروجی صوتی ما می‌توانیم از تراشه صدای Realtek® Audio CODEC با قابلیت High Definition Audio بهره ببریم. این تراشه می‌تواند خروجی صوتی با کیفیت بالا را در 2، 4، 5.1 و 7.1 کانال را ارائه کند. البته برای دستیابی به صدای 7.1 کانال، باید به تنظیمات صدا و نرم افزار صوتی دسترسی پیدا کنید. از دیگر ویژگی‌های مثبت این مادربرد وجود پشتیبانی برای داشتن خروجی S/PDIF است، که می‌توان با استفاده از آن به جای سیم‌های معمولی از کابل‌های فیبر نوری استفاده کرد که در نتیجه بالاترین کیفیت و کم‌ترین میزان نویز را به همراه خواهد داشت.

اگر بخواهیم در مورد قابلیت‌های شبکه این مادربرد صحبت کنیم، تنها باید به وجود تراشه شبکه Realtek® GbE LAN بر روی برد اشاره کنیم، که قابلیت اتصال کابلی با سرعت (2.5 گیگابیت در ثانیه / 1 گیگابیت در ثانیه / 100 مگابیت در ثانیه) را فراهم می‌کند. اما متاسفانه در این مادربرد خبری از امکان اتصال شبکه Wifi نیست و برای اتصال بی‌سیم به یک دانگل وای فای جداگانه نیاز است.

یکی از ویژگی‌های بسیار مهم دیگر در مادربردها، تعداد و نوع اسلات‌های توسعه یا Expansion Slots است، زیرا این موضوع می‌تواند تعیین کننده حد و اندازه‌ی ارتقا و گسترش کامپیوتر باشد. همانطور که قبلا هم گفته شد، با توجه به فرم فاکتور Micro ATX این مادربرد تعداد اسلات‌ها موجود نیز نسبتا کم است. در اینجا نیز دو مدل اسلات وجود دارد، اسلات‌هایی که به صورت مستقیم با پردازنده مرکزی در ارتباط هستند و اسلاتی که از تراشه مادربرد قدرت می‌گیرد. اسلات‌های موجود بر روی این مادربرد به شرح زیر هستند:

اسلات مرتبط با پردازنده مرکزی:

• 1 عدد اسلات PCI Express x16، با امکان پشتیبانی از PCIe 4.0 و اجرا در x16 (PCIEX16)

* اسلات PCIEX16 فقط می تواند از کارت گرافیک یا NVMe SSD پشتیبانی کند. پس اگر قرار است فقط یک کارت گرافیک نصب شود، حتما آن را در اسلات PCIEX16 نصب کنید.

اسلات مرتبط با تراشه مادربرد:

• 2 اسلات PCI Express x1، پشتیبانی از PCIe 3.0 و در حال اجرا در x1 (PCIEX1_2، PCIEX1_3)

می‌توان گفت همیشه یکی از ویژگی‌های برتر PC نسبت به لپ‌تاپ‌ها امکان اضافه کردن حجم بسیار بالایی از حافظه‌های ذخیره‌سازی، آن هم در نوع و مدل‌های متنوع است. مادربرد B760M H نیز از این ویژگی مثبت برخوردار است که حاصل آن وجود 6 رابط ذخیره سازی متنوع برای اتصال انواع درایوهای دخیره سازی اطلاعات است. در اینجا نیز یکی از رابط‌های ذخیره سازی به صورت مستقیم با خود پردازنده مرکزی در ارتباط است و باقی موارد قدرتشان را از تراشه مادربرد می‌گیرند.

رابط ذخیره سازی مرتبط با پردازنده مرکزی:

• 1 کانکتور M.2 (سوکت 3، کلید M، نوع 2280 PCIe 4.0 x4 با پشتیباین از SSD) (M2A_CPU)

رابط ذخیره سازی مرتبط با تراشه مادربرد:

• 1 عدد کانکتور M.2 (سوکت 3، کلید M، نوع 2280 SATA و پشتیبانی از PCIe 4.0 x4/x2 SSD) (M2P_SB)
• 4 عدد کانکتور SATA 6Gb/s

* RAID 0، RAID 1، RAID 5 و RAID 10 از دستگاه های ذخیره سازی SATA پشتیبانی می‌کنند

اما می‌رسیم به بحث شیرین انواع پورت‌های ورودی و خروجی مادربرد B760M H گیگابایت، این بحث از آن جهت شیرین است که بر خلاف لپ‌تاپ‌ها، PC به لطف وجود تعداد بالایی از درگاه‌های متنوع می‌تواند تقریبا تمام نیازهای اصلی کاربر خود را برطرف کند. در این مادربرد نیز ما تعداد بسیار بالایی از انواع پورت‌های متنوع را خواهیم داشت که در ادامه آنها را معرفی خواهیم کرد. برای شروع پورت‌های USB موجود را معرفی خواهیم کرد:

پورت‌های USB مادربرد:

• 6 پورت USB 3.2 Gen 1 (4 پورت در پنل پشتی، 2 پورت در دسترس از طریق هدر USB داخلی)
• 6 پورت USB 2.0/1.1 (2 پورت در پنل پشتی، 4 پورت در دسترس از طریق هدرهای USB داخلی)

* همان طور که مشاهده می‌کنید در این مادربرد خبری از پورت usb type c نیست.

در داخل کیس یا بهتر است بگوییم بر روی خود مادربرد نیز گروهی از اتصالات ورودی/خروجی داخلی وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شوند:

اتصالات ورودی/خروجی داخلی:

• 1 کانکتور برق اصلی 24 پین ATX
• 1 عدد کانکتور 8 پین 12 ولت ATX
• 1 عدد هدر فن CPU
• 2 عدد هدر فن سیستم
• 1 عدد هدر نوار LED RGB
• 2 عدد کانکتور M.2 سوکت 3
• 4 عدد کانکتور SATA 6Gb/s
• 1 عدد هدر پانل جلویی
• 1 عدد هدر صوتی پانل جلویی
• 1 عدد هدر S/PDIF Out
• 1 عدد هدر USB 3.2 Gen 1
• 2 عدد هدر USB 2.0/1.1
• 1 عدد سرصفحه ماژول پلت فرم مورد اعتماد (فقط برای ماژول GC-TPM2.0 SPI/GC-TPM2.0 SPI 2.0)
• 1 عدد هدر پورت سریال
• 1 عدد جامپر پاک کننده CMOS

در پنل پشتی نیز پورت‌های مورد نیاز و ضروری در دسترس قرار دارند که تقریبا می‌توانند نیازهای اصلی هر کاربری را برطرف کنند. این درگاه‌های اصلی شامل مورد زیر است:

پورت‌های پنل پشتی:

• 2 عدد پورت USB 2.0/1.1
• 1 عدد پورت D-Sub
• 1 عدد پورت HDMI
• 4 عدد پورت USB 3.2 Gen 1
• 1 عدد پورت RJ-45
• 3 عدد جک صدا

مادربرد B760M H نیز مانند دیگر بردهای گیگابایت از ویژگی H/W Monitoring یا امکان نظارت و کنترل فاکتورهای اساسی بهره‌مند است، این ویژگی با نظارت بر ولتاژ، دما و وضعیت فن‌ها و پمپ خنک کننده نقش بسیار مهمی را در جلوگیری از بروز مشکلات سخت افزاری مختلف ایفا خواهد کرد. این پارامترهای مورد نظارت شامل موارد زیر هستند:

• تشخیص ولتاژ
• تشخیص دما
• تشخیص سرعت فن
• تشخیص سرعت جریان خنک کننده آب
• هشدار خرابی فن
• کنترل سرعت فن

* پشتیبانی از عملکرد کنترل سرعت فن به مدل فنی که نصب می‌شود بستگی دارد.

مادربرد Z790 D AX گیگابایت، قابلیت پشتیبانی از مرکز کنترل گیگابایت (GCC)، Q-Flash، Q-Flash Plus و پشتیبان‌گیری هوشمند را دارد. البته برنامه‌های موجود در GCC و عملکردهای پشتیبانی شده هر برنامه نیز ممکن است بسته به مشخصات مادربرد متفاوت باشد. دو نرم افزار Norton Internet Security (نسخه ویژه OEM) و نرم افزار مدیریت پهنای باند LAN به صورت پیش‌فرض همراه مادربرد عرضه می‌شوند.

نگاهی به دیگر مادربردهای گیگابایت: