نشانه‌های نقص در سنسور دور موتور و راه‌حل‌های برای برطرف کردن آن

سنسور دور موتور یکی از اجزای حیاتی در سیستم سوخت‌رسانی خودرو است که وظیفه تنظیم زمان جرقه‌زنی و تعیین مدت زمان پاشش سوخت را بر عهده دارد. در این مقاله، به بررسی نشانه‌های خرابی سنسور دور موتور و روش‌های رفع مشکلات آن می‌پردازیم؛ بنابراین اگر تمایل دارید با انواع خرابی‌های این سنسور آشنا شوید و راهکارهای رفع خطای آن را یاد بگیرید و همچنین به دانشی درباره عمر مفید سنسور دور موتور دست یابید، با ما همراه باشید.

سنسور دور موتور چیست؟

سنسور دور موتور یا سنسور موقعیت میل لنگ جزء قطعات مغناطیسی مدرن در سیستم سوخت‌رسانی انژکتوری خودروهای با موتور احتراق داخلی است. این سنسور اطلاعاتی درباره موقعیت پیستون و سرعت دورانی میل لنگ فراهم می‌آورد. موتور خودرو با استفاده از این داده‌ها زمان جرقه‌زنی و دیگر فرآیندها را کنترل می‌کند.

محل قرارگیری سنسور دور موتور

در خودروهای انژکتوری جدید، سنسور دور موتور در قسمت جلوی موتور و روی قاب تسمه یا زنجیر تایم نزدیک به پولی میل لنگ نصب شده است. این سنسور داده‌های دور موتور را از دندانه‌های موجود در پشت پولی سر میل لنگ دریافت می‌کند.

در خودروهای انژکتوری که از دلکو بهره می‌برند، سنسور دور موتور درون دلکو قرار دارد و اطلاعات با چرخش میل دلکو و حرکت صفحه مشبک به واحد کنترل الکترونیکی ارسال می‌شود.

در اکثر خودروهای انژکتوری، این سنسور در قسمت پشتی موتور و روی پوسته کلاچ و نزدیک فلایویل قرار دارد و داده‌های دور موتور را از طریق دندانه‌های فلایویل دریافت می‌کند.

عملکرد سنسور دور موتور

سنسور دور موتور از اجزایی همچون آهنربای دائمی، سیم‌پیچ و هسته‌ای از سیم‌پیچ آهنی درون بدنه خود تشکیل شده است. زمانی که خودرو استارت می‌خورد، فلایویل و دندانه‌های متصل به آن با سرعت معین می‌چرخند. این سنسور به‌خاطر اتصال به چرخ‌دنده هنگام چرخش آن، حرکتی رفت‌وبرگشتی پیدا می‌کند و در نتیجه، میدان مغناطیسی در هسته سیم‌پیچ ایجاد می‌شود که منجر به تولید سیگنال الکتریکی خاصی می‌شود. این سیگنال به واحد ECU ارسال می‌شود.

واحد ECU با استفاده از اطلاعات دریافتی از سنسور دور موتور زمان جرقه‌زنی را تعیین می‌کند و نتیجه این فرآیند، پاشش بهینه در سیستم سوخت‌رسانی خودرو خواهد بود.

وظیفه سنسور دور موتور

این سنسور وظایف متعددی را انجام می‌دهد:

• اعلام حرکت فلایویل به ECU
• ارائه دور موتور به دورسنج از طریق ECU
• نشان‌دادن نقطه مرگ بالا به ECU
• ارائه آوانس استاتیکی به ECU
• تست عملکرد سنسور دور موتور

برای اطمینان از عملکرد صحیح سنسور دور موتور، می‌توان از دستگاه دیاگ یا مولتی‌متر استفاده کرد.

تست سنسور دور موتور توسط دستگاه دیاگ

اگر در هنگام استارت، دورسنج موتور رقم صفر را نشان دهد، به احتمال بسیار زیاد سنسور دور موتور دچار خرابی شده است. در صورت عدم پاسخگویی این روش، باید از دستگاه دیاگ کمک بگیرید.

تست سنسور دور موتور توسط مولتی‌متر

در شرایط عادی، اگر سنسور دور موتور خراب باشد، خودرو روشن نخواهد شد. البته در برخی مدل‌ها، باوجود آسیب به این سنسور، خودرو می‌تواند با کمک سنسور میل سوپاپ روشن شود اما دور موتور نمی‌تواند از 3000 دور در دقیقه فراتر برود. در حالت نرمال، سنسور دور موتور با سوکت مشکی مقاومت بین 900 تا 1000 اهم و سنسور با سوکت قهوه‌ای مقاومت ۴۰۰ تا ۵۰۰ اهم دارد.

در این تست، ابتدا باید سنسور را جدا کرده و از جای خود خارج کنید. سپس سلکتور مولتی‌متر را در حالت اهم قرار دهید. دو سر پراب‌های دستگاه را به پایه‌های 1 و 2 سنسور متصل کنید. اگر عدد نمایش داده‌شده در مولتی‌متر با اعداد ذکرشده مطابقت داشت، سنسور دور موتور سالم است.

روش دیگر برای آزمودن ولتاژ سنسور دور موتور است. سنسور را در محل خود نصب کرده و خودرو را روشن کنید. مولتی‌متر را در حالت ولت AC تنظیم کنید و دو سر پراب‌های آن را به پایه‌های سنسور متصل کنید. در حالتی که خودرو درجا کار می‌کند، باید ولتاژ حداقل 12 ولت AC تولید شود و با دادن گاز، مقدار ولتاژ باید افزایش یابد.

علائم خرابی سنسور دور موتور

در صورت خرابی سنسور دور موتور، ممکن است خودرو در ابتدا روشن شود و بلافاصله خاموش گردد؛ بنابراین اگر با علائم زیر مواجه شدید، بررسی و تعویض سنسور دور موتور خودرو را فوراً انجام دهید:

• عدم روشن شدن موتور با استارت‌زدن
• ایجاد حالت میس‌فایر (احتراق ناکامل)
• کاهش کارایی موتور
• لرزش‌های غیرعادی در موتور
• مشکلات در روشن شدن موتور
• افزایش میزان مصرف سوخت
• شتاب ناگهانی
• روشن شدن چراغ چک موتور
• خاموشی غیرمنتظره پس از روشن شدن
• عدم کنترل صحیح موتور
• مشکل در تعویض دنده
• نشان دادن دورmotor اشتباه در حالت کارکرد
• قطع شدن پمپ بنزین در هنگام استارت‌زدن
• ایجاد حالت کات‌آف پیش از رسیدن دور موتور به حد مشخص (قطع ورودی هوا یا سوخت به موتور)
• عملکرد نامناسب دورسنج و ثابت ماندن آن

علت خرابی سنسور دور موتور

مانند دیگر اجزای خودرو، سنسور دور موتور نیز عمر مفیدی دارد. اما اگر از سنسوری با کیفیت استفاده کنید، می‌توانید انتظار عمر بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار کیلومتر را از آن داشته باشید. خرابی این سنسور ممکن است به دلایل زیر باشد:

• افزایش بیش از حد دمای موتور که می‌تواند موجب ذوب شدن اجزای سنسور دور موتور شود.
• مشکلات در سیستم برق‌رسانی از جمله سیم‌کشی نادرست یا نوسانات برقی که به اختلال در سیگنال‌های دریافتی توسط سنسور منجر می‌شود.
• وارد آمدن ضربه به سنسور، به‌ویژه در اثر تصادف یا برخورد، که می‌تواند عملکرد آن را مختل کند.
• تعمیر سنسور دور موتور دچار مشکل

در برخی موارد، با خارج‌کردن سنسور دور موتور و تمیزکردن نوک آن از براده‌های آهن و روغن می‌توان مشکل را رفع کرد. در غیر این صورت، نیاز به تعویض سنسور دور موتور معیوب خواهید داشت.

مشکلات خرابی سنسور دور موتور

در صورت خرابی سنسور دور موتور، دورسنج خودرو اعداد نادرستی را نمایش خواهد داد. این خرابی ممکن است موجب روشن نشدن موتور گردد. رانندگی با سنسور دور موتور آسیب‌دیده می‌تواند کار بسیار دشوار و حتی خطرناک باشد. این نقص می‌تواند به دیگر قطعات مهم و پرهزینه خودرو آسیب برساند؛ لذا با مشاهده هرگونه نشانه از خرابی سنسور دور موتور، باید به‌سرعت برای رفع مشکل یا تعویض آن اقدام کرد.

جمع‌بندی

در این مطلب از دیجیاتو، به بررسی علائم خرابی سنسور دور موتور و روش‌های شناسایی مشکلات آن پرداختیم. سنسور دور موتور از حساس‌ترین سنسورها در خودرو است و اطلاعاتی که ارائه می‌دهد، تأثیر بسزایی در عملکرد صحیح موتور دارد؛ بنابراین اگر فکر می‌کنید که یکی از نشانه‌های ذکر شده در اتومبیل شما دیده می‌شود، هر چه سریع‌تر برای رفع مشکل سنسور دور موتور اقدام کنید.

سؤالات متداول