هوش مصنوعی گوگل موفق به کسب مدال طلا در المپیاد جهانی ریاضی شد

مدل پیشرفته جمینای که به نام Gemini Deep Think شناخته می‌شود، در المپیاد جهانی ریاضی ۲۰۲۵ موفق به کسب امتیاز معادل مدال طلا از طریق حل کامل پنج مسئله از شش مسئله مطرح‌شده گردید. این دستاورد به‌طور رسمی توسط برگزارکنندگان این رقابت تأیید شده است.

المپیاد جهانی ریاضی (IMO) به‌عنوان معتبرترین و سخت‌ترین رقابت برای جوانان ریاضیدان در سطح جهانی شناخته می‌شود و در سال‌های اخیر به معیاری برای ارزیابی توانایی‌های تجزیه و تحلیل پیشرفته هوش مصنوعی تبدیل شده است. در سال گذشته، سیستم‌های AlphaProof و AlphaGeometry 2 از گوگل با حل چهار مسئله، به دستاوردی معادل مدال نقره رسیدند. اما آن موفقیت معایبی جدی داشت: مسائل باید ابتدا به‌وسیله یک متخصص از زبان طبیعی به یک زبان برنامه‌نویسی خاص تبدیل می‌شدند و روند حل مسائل چندین روز به طول می‌انجامید.

اما در سال جاری، جمینای دیپ‌تینک توانست به‌خوبی با زبان طبیعی این مسائل را درک کند. همچنین در بازه زمانی ۴.۵ ساعته برگزاری مسابقه، مشابه یک شرکت‌کننده انسانی، پاسخ‌های کامل و دقیقی ارائه داد. در این المپیاد، مدل جدید OpenAI نیز در سطح مدال طلا توانست عمل کند، هرچند که بر خلاف OpenAI، گوگل مطابق با قوانین مورد توافق IMO به رقابت پرداخت. در حالی که OpenAI خط مشی متفاوتی اتخاذ کرد و به‌جای ارسال پاسخ‌ها به کمیته رسمی المپیاد، یک هیئت داوری خصوصی تشکیل داد.

هوش مصنوعی گوگل در المپیاد جهانی ریاضی ۲۰۲۵

این موفقیت چشمگیر جمینای نتیجه یک رویکرد نوین در معماری هوش مصنوعی به نام «تفکر عمیق» (Deep Think) بوده است. در حالی که مدل‌های قبلی به مسیرهای فکری خطی پایبند بودند، جمینای دیپ‌تینک به تفکر موازی متکی است. این مدل به‌صورت همزمان چندین مسیر و راه‌حل ممکن را مورد بررسی قرار می‌دهد، آن‌ها را ترکیب و مقایسه کرده و در نهایت بهترین پاسخ را می‌کند.

به منظور ایجاد و آماده‌سازی این مدل، تیم گوگل دیپ‌مایند از تکنیک‌های یادگیری تقویتی و یک مجموعه داده با کیفیت بالا از تحلیل‌های دقیق و جامع مسائل ریاضی بهره گرفتند تا به هوش مصنوعی بیاموزند چگونه مراحل کار را نشان دهد؛ مهارتی که برای کسب امتیاز کامل در المپیاد ضروری است.

یکی از شگفت‌انگیزترین ابعاد عملکرد جمینای، توانایی خلاقانه آن بوده است. در یکی از مسائل، در حالی که بسیاری از انسان‌ها از یک قضیه پیچیده و در سطح تحصیلات تکمیلی (قضیه دیریکله) برای حل آن استفاده کردند، جمینای با بهره‌گیری از نظریه اعداد مقدماتی، راه‌حلی بسیار ساده‌تر و کاراتر پیشنهاد داد.

با این حال، این مدل هنوز بدون عیب نیست. جمینای در مواجهه با سخت‌ترین معضل این رقابت که تنها ۵ شرکت‌کننده موفق به حل آن شدند، ناکام ماند. علت این عدم موفقیت آغاز فرایند استدلال از یک فرضیه اولیه نادرست بود.

گوگل تأکید می‌کند که بر خلاف برخی رقبا، تمام مراحل ارزیابی و امتیازدهی این مدل توسط کمیته رسمی المپیاد جهانی ریاضی و بر اساس همان موازین مورد استفاده برای شرکت‌کنندگان انسانی صورت پذیرفته است. این شرکت برنامه دارد تا نسخه‌ای از این مدل پیشرفته را ابتدا در اختیار گروهی از آزمایش‌کنندگان معتبر، از جمله ریاضیدانان، قرار دهد و پس از آن آن را به مشترکان Google AI Ultra عرضه نماید.