OpenAI به احتمال زیاد به‌طور جدی هوش مصنوعی خود را به محیط‌های دانشگاهی وارد می‌سازد
ابزارهای چت مبتنی بر هوش مصنوعی، همچون ChatGPT از OpenAI، به وضوح نشان داده‌اند که ممکن است اطلاعات نادرست ارائه دهند و به تولید منابع و واقعیات ساختگی بپردازند. این موضوع می‌تواند باعث گمراهی کاربران شود، چرا که این سیستم‌ها بعضاً با اعتمادبه‌نفس پاسخ‌هایی اشتباه ارائه می‌دهند. به همین خاطر، بسیاری از فعالان حوزه آموزش با احتیاط به این تکنولوژی‌ها نگاه می‌کنند. در عین حال، OpenAI و سایر رقبای آن به‌طور جدی قصد دارند به دنیای دانشگاه‌ها وارد شوند و خدمات خود را برای دانشجویان، علی‌رغم این نگرانی‌ها، عرضه کنند.
بر اساس گزارشی از نیویورک تایمز، OpenAI در حال پیاده‌سازی برنامه‌ای جامع است تا ChatGPT به قسمت جدایی‌ناپذیر تجربه دانشگاهی تبدیل شود. این شرکت هدف دارد که به محض ورود دانشجویان به دانشگاه، برای هر یک حساب کاربری هوش مصنوعی شخصی ایجاد کند؛ مشابه با ایجاد ایمیل دانشگاهی. انتظار می‌رود ChatGPT نقش‌های متعددی را ایفا کند. از جمله این نقش‌ها می‌توان به مربی خصوصی، دستیار برای اساتید و همچنین مشاوری که به دانشجویان در جستجوی شغل پس از فارغ‌التحصیلی کمک کند، اشاره کرد.
هوش مصنوعی OpenAI و تأثیرات آن بر دانشگاه‌ها و دانشجویان
تعدادی از دانشگاه‌ها پیش از این، پذیرای این ایده شده‌اند. اگرچه دنیای آموزش در ابتدا با بی‌اعتمادی و حتی ممنوعیت‌های سرسختانه به این فناوری واکنش نشان داد، اما به گفته نیویورک تایمز، دانشگاه‌هایی نظیر «مریلند»، «دوک» و «دانشگاه ایالتی کالیفرنیا» هم‌اکنون به سرویس پریمیوم ChatGPT Edu پیوسته‌اند و از این چت‌بات در جنبه‌های مختلف تجربه آموزشی خود بهره می‌برند.
OpenAI تنها شرکتی نیست که به جذب کاربران در عرصه آموزش عالی توجه دارد. ایلان ماسک نیز در پستی رسمی در شبکه اجتماعی ایکس به این نکته اشاره کرده که شرکت xAI در طول فصل امتحانات، دسترسی رایگان به چت‌بات Grok را برای دانشجویان فراهم کرده است.
علاوه بر این، گوگل نیز مجموعه هوش مصنوعی جمینای را تا پایان سال تحصیلی 2025-2026 به‌صورت رایگان برای دانشجویان در نظر گرفته است. هرچند این خدمات خارج از چارچوب رسمی دانشگاه‌ها ارائه می‌شوند، OpenAI به‌دنبال آن است که به‌عنوان بخشی از زیرساخت‌های آموزشی دانشگاه‌ها فعالیت کند.
پذیرش هوش مصنوعی در دانشگاه‌ها که سابقاً به دلیل نگرانی از تقلب، نظرات بسیار سخت‌گیرانه‌ای نسبت به این فناوری داشتند، از منظر برخی افراد ناامیدکننده تلقی می‌شود. شواهد فزاینده‌ای وجود دارد که نشان‌دهنده این حقیقت است که اگر هدف، یادگیری و حفظ اطلاعات دقیق باشد، وابستگی زیاد به هوش مصنوعی چندان سودمند نخواهد بود. مطالعه‌ای که اوایل سال جاری منتشر شده، نشان می‌دهد استفاده از هوش مصنوعی می‌تواند مهارت‌های تفکر انتقادی را تضعیف کند.
تحقیقات دیگری نشان می‌دهند که افراد تمایل دارند کارهای فکری دشوارتر را به هوش مصنوعی بسپارند و از این ابزار به‌عنوان میان‌بر استفاده کنند. اگر هدف دانشگاه‌ها حمایت از دانشجویان در یادگیری تفکر باشد، هوش مصنوعی این هدف را به خطر می‌اندازد و این موضوع به‌جز مشکلات ناشی از اطلاعات نادرست، تأثیرات منفی دیگری هم به دنبال خواهد داشت.
برای بررسی کارایی هوش مصنوعی در محیط آموزشی، پژوهشگران به آموزش چند مدل بر روی کتاب «حقوق پتنت» پرداخته و از آن‌ها سوالاتی درباره مطالب مطرح‌شده پرسیدند. تمامی مدل‌ها به ارائه اطلاعات نادرست، طرح موضوعات غیرواقعی و همچنین وجود خطا در پاسخ‌ها پرداخته‌اند. پژوهشگران اعلام کردند که تقریباً یک‌چهارم پاسخ‌های مدل GPT شرکت OpenAI غیرقابل‌قبول و از نظر یادگیری مضر بوده‌اند، که این وضعیت مطلوب نیست.
با توجه به اینکه OpenAI و سایر شرکت‌ها قصد دارند چت‌بات‌های هوش مصنوعی را نه فقط در کلاس درس، بلکه در تمامی جنبه‌های زندگی دانشجویی معرفی کنند، باید به عواقب منفی دیگر آن نیز توجه داشت. وابستگی به چت‌بات‌های هوش مصنوعی می‌تواند باعث کاهش مهارت‌های اجتماعی گردد. همچنین دانشگاه‌هایی که در زمینه هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری می‌کنند، ممکن است از سرمایه‌گذاری در زمینه‌هایی که تعاملات انسانی را افزایش می‌دهد، باز بمانند.
به‌عنوان مثال، مراجعه یک دانشجو به مربی آموزشی، تعامل اجتماعی مطلوبی را فراهم می‌آورد که به‌کارگیری هوش هیجانی و ایجاد رابطه و اعتماد را می‌طلبد و در نهایت حس تعلق و همبستگی را تقویت می‌کند. اما چت‌بات تنها به سؤالات پاسخ می‌دهد، پاسخی که ممکن است از لحاظ حقیقت دارای خطا باشد.
