اعتراف سم آلتمن؛ نگرانی از چین سبب خلق مدل‌های متن‌باز OpenAI شد
شرکت OpenAI اخیراً پس از مدت‌ها و به‌ویژه برای نخستین بار از سال ۲۰۱۹، دو مدل زبانی بزرگ جدید را به‌صورت «متن‌باز» منتشر کرده است؛ این اتفاق پس از عرضه مدل GPT-2 صورت گرفته است. «سم آلتمن»، مدیر عامل این شرکت، اخیراً دلیل اصلی این اقدام را بیان کرده است: فشارهای ژئوپلیتیکی و دغدغه‌های ناشی از تسلط مدل‌های متن‌باز چینی بر بازار جهانی.
آلتمن در مصاحبه‌ای با CNBC تصریح کرد که ظهور مدل‌های قدرتمند متن‌باز از سوی چین، محرک اصلی عرضه مدل‌های متن‌باز GPT-OSS بوده است. او گفت: «واضح بود که اگر ما این قدم را برنمی‌داشتیم، دنیا عمدتاً بر اساس مدل‌های متن‌باز چینی تشکیل می‌شد. این یکی از عوامل کلیدی در تصمیم‌گیری ما بود. هرچند که تنها عامل نبود، اما تأثیر عمده‌ای داشت.» انتشار مدل‌های متن‌باز دیپ‌سیک موجی از توجهات را در سطح جهانی به همراه داشت و به احتمال زیاد آلتمن به همین مدل‌ها اشاره دارد.
این توضیح نشان می‌دهد که رویکرد OpenAI تنها یک اقدام فنی نیست، بلکه یک استراتژی مدبرانه در مقابله با گسترش نفوذ چین در زمینه هوش مصنوعی به‌شمار می‌آید. آلتمن این اقدام را در راستای مأموریت OpenAI برای «اطمینان از اینکه هوش عمومی مصنوعی به نفع تمام بشریت باشد» توصیف کرد و افزود: «خوشحالیم که جهان می‌تواند بر پایه یک زیرساخت هوش مصنوعی باز که در ایالات متحده توسعه یافته و مطابق با ارزش‌های دموکراتیک و در دسترس برای همگان بنا شده، شکل گیرد.»
اظهارات سم آلتمن درباره انتشار مدل‌های متن‌باز OpenAI
دو مدل جدید OpenAI که در تاریخ ۵ آگوست معرفی شدند، شامل gpt-oss-120b (طراحی شده برای سیستم‌های کامپیوتری با قدرت بالا) و gpt-oss-20b (قابل استفاده بر روی اکثریت کامپیوترهای رومیزی و لپ‌تاپ‌ها) می‌باشد. بر خلاف مدل‌های بسته مانند GPT-4 و GPT-5، کاربران قادرند این مدل‌های متن‌باز را به‌صورت محلی اجرا کرده و مطابق نیازهای خود شخصی‌سازی نمایند.
پس از آنکه در اوایل سال ۲۰۲۵ استارتاپ چینی DeepSeek با مدل متن‌باز و توانمند خود، جهان را متحیر کرد، آلتمن در یک جلسه پرسش و پاسخ در ردیت بیان کرده بود: «من شخصاً معتقدم که ما در مسیر نادرست تاریخ حرکت می‌کنیم و باید به دنبال یک استراتژی متن‌باز متفاوت باشیم.» اکنون به نظر می‌رسد که آن استراتژی متفاوت بالاخره به واقعیت پیوسته است؛ راهبردی که در آن، OpenAI به‌همراه شرکت‌های دیگر مانند متا تلاش دارد تا رهبری اکوسیستم هوش مصنوعی متن‌باز غربی را در برابر رقبای شرقی خود بر عهده گیرد.
